🦖 Sprzedaż Wierzytelności Przez Bank Do Funduszu Sekurytyzacyjnego

Skoro czytasz ten wpis, to zapewne otrzymałeś lub otrzymałaś w ostatnich dniach przesyłkę pocztową od GetBack SA w imieniu easyDEBT Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego (easyDEBT NSFIZ), a w niej pismo zatytułowane – zawiadomienie o cesji wierzytelności. Podobne pismo powinieneś otrzymać także od wierzyciela pierwotnego, to jest Banku Wedle wskazań złożonego wyciągu w pkt 2.3 i 2.4 strony postanowiły, że przeniesienie wierzytelności objętych pakietem A i B nastąpi z dniem dokonania przez obecnego powoda pełnej płatności, zaś w terminie przypadającym nie później niż 14 dni roboczych od dnia przeniesienia pakietu wierzytelności A i B strony umowy podpiszą W Polsce na sprzedaż wystawia się od 150 do 200 portfeli wierzytelności rocznie, z czego 80-90 proc. należy do banków. Handel wierzytelnościami w Polsce zaczął się w 2001 r., jednak przyspieszył dopiero w 2008 r., co było następstwem kryzysu. W 2009 r. wartość rynku obrotu wierzytelności wyniosła 5,4 mld zł, a w 2010 r finansowej, była tzw. publiczna sprzedaż wierzytelności bankowych. Ustawa nie podaje wprawdzie jednoznacznej definicji publicznej sprzedaży wierzytelności, nie­ mniej z brzmienia art. 14 ust. 1 w zw. z art. 40 ust. 1 ustawy o restrukturyzacji fi­ nansowej wynika, iż sprzedaż wierzytelności będzie wówczas publiczna, gdy bank Do sfinalizowania procesu sekurytyzacji oprócz konieczności utworzenia funduszu, konieczne jest także uzyskanie przez serwisera (firmę windykacyjną) zezwolenia KPWiG na obsługę windykacyjną sekurytyzowanych wierzytelności. Dopiero wtedy etap przygotowań do sekurytyzacji jest zakończony i proces ten może się rozpocząć. Wniosek o wydanie zezwolenia na bycie serwiserem funduszu wierzytelności”) Sprzedaż wierzytelności przez banki odbywa się do funduszy sekurytyzacyjnych, co jest warunkiem realizacji straty podatkowej przez bank. 0,03 0 250 500 750 1000 1250 1500 1750 0 100 300 400 500 tys.szt. Liczba oraz zadłużenie nominalne obsługiwanych spraw mln zł. Liczba spraw Zadłużenie nominalne-50 100 200 250 300 O ile zbycie certyfikatów nie jest związane z likwidacją funduszu sekurytyzacyjnego, transakcja polegająca na zbyciu przez Bank certyfikatów inwestycyjnych do funduszu sekurytyzacyjnego w celu ich umorzenia, gdy sposób ustalenia ceny wykupu przez fundusz tych certyfikatów jest ściśle określony przez przepisy ustawy, nie podlega W mojej ocenie bowiem, gdy dłużnik zawarł umowę kredytową przed 2009 rokiem, a do przelewu wierzytelności doszło po 2009 roku, tak jak w praktyce zdarza się to jeszcze w niektórych starszych pakietach długów kupowanych przez fundusze, należałoby odnieść się wprost do zasady lex retro non agit, czyli do treści art. 3 k.c Fundusz sekurytyzacyjny poprzez emisję certyfikatów inwestycyjnych gromadzi środki na nabycie wierzytelności lub praw z tytułu wierzytelności, a następnie dokonuje windykacji nabytych wierzytelności lub praw z wierzytelności albo obrotu nimi w celu osiągnięcia zysku. ELpk. W przypadku funduszu sekurytyzacyjnego zarówno forma prawna, jak i polityka inwestycyjna są szczególnie i z reguły niespotykane w innych rodzajach funduszy. Inwestowanie w taki fundusz wiąże się z ponadprzeciętnym ryzykiem inwestycyjnym, ale również daje często ponadprzeciętne stopy zwrotu z inwestycji. Spis treści1. Umowy zawierane z funduszami Standaryzowany fundusz Niestandaryzowany fundusz Inwestowanie przez fundusze Certyfikaty Zarządzanie funduszami Uwagi końcowe. 1. funduszy inwestycyjnych często spotykamy się z różnymi ich nazwami. Z reguły podział na fundusze akcyjne, obligacyjne, ważone lub pieniężne wynika nie tyle z formy prawnej funduszu co z ich polityki przypadku funduszu sekurytyzacyjnego zarówno forma prawna, jak i polityka inwestycyjna są szczególnie i z reguły niespotykane w innych rodzajach z przepisem art. 183 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.) fundusz inwestycyjny zamknięty może być utworzony jako fundusz sekurytyzacyjny dokonujący emisji certyfikatów inwestycyjnych w celu zgromadzenia środków na nabycie wierzytelności. Zatem można w skrócie powiedzieć, że jest to fundusz inwestujący w takim funduszem wiąże się z wymaganiami eksperckiej wiedzy zarządzających oraz możliwością zakupu atrakcyjnych pakietów w taki fundusz wiąże się również z ponadprzeciętnym ryzykiem inwestycyjnym, ale również daje często ponadprzeciętne stopy zwrotu z zastrzeżeniem jest, że fundusze sekurytyzacyjne mogą być tworzone jedynie jako fundusze inwestycyjne zamknięte, a więc jako fundusze, które mogą emitować wyłącznie certyfikaty inwestycyjne. 2. o funduszach inwestycyjnych przewiduje dwa rodzaje funduszy sekurytyzacyjnych:a) standaryzowany fundusz sekurytyzacyjny;b) niestandaryzowany fundusz sekurytyzacyjny. 3. Umowy zawierane z funduszami z przepisem art. 183 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych funduszowi na podstawie umowy przekazywane są wszystkie świadczenia otrzymywanych z sekurytyzowanych wierzytelności, czyli:1) pożytki z sekurytyzowanych wierzytelności w całości;2) kwoty główne z sekurytyzowanych wierzytelności;3) kwoty uzyskanych z tytułu realizacji zabezpieczeń sekurytyzowanych wierzytelności– w przypadku gdy zaspokojenie się nastąpiło przez realizację zobowiązująca do nabycia wierzytelności, puli wierzytelności oraz umowa o subpartycypację powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem o subpartycypację najczęściej jest zawierana w odniesieniu do kredytów, gdzie wierzycielem pozostaje bank, który nie zbywa wierzytelności – formalnie pozostaje wierzycielem, ale przenosi ich sekurytyzacją do sekurytyzacyjny może, uwzględniając interes uczestników funduszu, zawierać umowy związane z procesem sekurytyzacji, w szczególności:1) o nadanie oceny inwestycyjnej (rating);2) ubezpieczenia, w tym od ryzyka niewypłacalności dłużników;3) o udzielenie poręczenia za zobowiązania funduszu;4) gwarancji udzielane na rzecz funduszu. 4. Standaryzowany fundusz sekurytyzacyjny. Standaryzowany fundusz sekurytyzacyjny jest tworzony jako fundusz z wydzielonymi subfunduszami. Subfundusze związane są z odrębnymi pulami wierzytelności, które mogą być nabywane w różnym czasie od różnych podmiotów. Standaryzowany fundusz sekurytyzacyjny nie może dokonywać kolejnych emisji certyfikatów związanych z danym subfunduszem. Zatem nabycie puli wierzytelności do danego subfundusze zamyka tę pule w tym subfundusze i zaczyna się sekurytyzacją tej puli. Następna ewentualnie pula wierzytelności wiąże się z nową emisją certyfikatów, ale już do nowego z przepisem art. 185 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych standaryzowany fundusz sekurytyzacyjny ma obowiązek lokować co najmniej 75 % wartości aktywów danego subfunduszu wyłącznie w jedną pulę w świetle przepisu ust. 5 wyżej wymienionego artykułu, jeżeli statut standaryzowanego funduszu sekurytyzacyjnego tak stanowi, fundusz może lokować co najmniej 75 % wartości aktywów danego subfunduszu w kilka pul wierzytelności lub w prawa do świadczeń otrzymywanych z tytułu kilku pul wierzytelności, pod warunkiem że:1) inicjatorami sekurytyzacji są banki krajowe lub instytucje kredytowe;2) wierzytelności wchodzące w skład wszystkich pul są jednolite rodzajowo;3) umowy, o których mowa w art. 183 ust. 5 ustawy o funduszach inwestycyjnych , w odniesieniu do każdej z pul wierzytelności zostaną zawarte w terminie 3 miesięcy od dnia zarejestrowania fundusz sekurytyzacyjny ma obowiązek w terminie 3 miesięcy od dnia zarejestrowania funduszu zawrzeć umowę lub umowy zobowiązujące do nabycia puli wierzytelności lub umowę o z przepisem art. 186 ustawy o funduszach inwestycyjnych standaryzowany fundusz sekurytyzacyjny ma obowiązek dokonać likwidacji subfunduszu w przypadku, gdy:1) wszystkie wierzytelności wchodzące w skład nabytych przez niego pul wierzytelności zostały zaspokojone;2) fundusz otrzymał wszystkie świadczenia należne mu z tytułu określonych pul fundusz sekurytyzacyjny może dokonać likwidacji subfunduszu w przypadku, gdy:1) większość wierzytelności została zaspokojona, a przewidywane koszty uzyskania zaspokojenia roszczeń wynikających z pozostałych wierzytelności przewyższałyby wartość należnych funduszowi świadczeń;2) fundusz otrzymał większość należnych mu świadczeń, a koszty funkcjonowania subfunduszu do przewidywanego momentu uzyskania pozostałych należnych funduszowi świadczeń przewyższałyby wartość tych świadczeń;3) co do wierzytelności, które nie zostały zaspokojone, istnieje orzeczenie wydane przez właściwy organ stwierdzające brak możliwości zaspokojenia się z wierzytelności, które nie zostały zaspokojone – pod warunkiem że likwidacja subfunduszu nie naruszy praw uczestników standaryzowanego funduszu sekurytyzacyjnego określonych w statucie funduszu. 5. Niestandaryzowany fundusz przeciwieństwie do standaryzowanego funduszu sekurytyzacyjnego niestandaryzowany fundusz sekurytyzacyjny nie musi, ale może być utworzony jako fundusz z wydzielonymi z przepisem art. 187 ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych niestandaryzowany fundusz sekurytyzacyjny jest obowiązany lokować nie mniej niż 75 % wartości aktywów funduszu, a w przypadku funduszu z wydzielonymi subfunduszami nie mniej niż 75 % wartości aktywów każdego subfunduszu, w:1) określone wierzytelności;2) papiery wartościowe inkorporujące wierzytelności pieniężne;3) prawa do świadczeń z tytułu określonych o których mowa w pkt 2), nie mogą stanowić więcej niż 25 % wartości aktywów netto funduszu, a w przypadku funduszu z wydzielonymi subfunduszami nie więcej niż 25 % wartości aktywów netto każdego niestandaryzowanego funduszu sekurytyzacyjnego mogą być wyłącznie:1) osoby prawne;2) jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości funduszu może przewidywać, że uczestnikami niestandaryzowanego funduszu sekurytyzacyjnego mogą być osoby fizyczne. W takim przypadku cena emisyjna jednego certyfikatu nie może być niższa niż równowartość w złotych euro. 6. Inwestowanie przez fundusze zastrzeżeniem art. 185 ust. 4 i 5, art. 187 ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz przepisów postępowania egzekucyjnego, fundusz sekurytyzacyjny może lokować aktywa wyłącznie w:1) dłużne papiery wartościowe;2) jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego;3) depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych;4) instrumenty rynku pieniężnego;5) instrumenty o których mowa w pkt 5, mogą być dokonywane wyłącznie w celu ograniczenia ryzyka sekurytyzacyjny nie może udzielać pożyczek, poręczeń lub sekurytyzacyjny, w którym działa zgromadzenie inwestorów, może dokonywać emisji obligacji w wysokości nieprzekraczającej:1) 25 % wartości aktywów netto – w przypadku standaryzowanego funduszu sekurytyzacyjnego;2) 75 % wartości aktywów netto – w przypadku niestandaryzowanego funduszu sekurytyzacyjnego– na dzień poprzedzający dzień podjęcia przez zgromadzenie inwestorów uchwały o emisji obligacji, pod warunkiem że statut funduszu sekurytyzacyjnego, będzie dopuszczał dokonywanie emisji obligacji. 7. Certyfikaty jest, że poszczególne serie certyfikatów inwestycyjnych emitowanych przez fundusz sekurytyzacyjny mogą reprezentować różne prawa w zakresie:1) wysokości udziału w dochodach funduszu albo subfunduszu;2) wysokości udziału w aktywach netto funduszu albo subfunduszu, w przypadku ich likwidacji; 3) kolejności zaspokojenia roszczeń z tytułu posiadania certyfikatów inwestycyjnych-zatem należy szczególnie uważnie przeczytać statut takiego funduszu, albo zasięgnąć opinii specjalisty – szczególnie doradcy prawnego, tak aby taka kluczowa kwestia nie umknęła uwadze ewentualnego funduszu sekurytyzacyjnego może określać minimalną wysokość udziału w dochodach lub aktywach netto funduszu albo subfunduszu przypadającego na certyfikaty inwestycyjne danej funduszu sekurytyzacyjnego może określać, że zaspokojenie roszczeń wynikających z tytułu posiadania danej serii certyfikatów inwestycyjnych jest uzależnione od uprzedniego zaspokojenia roszczeń tego samego rodzaju wynikających z tytułu posiadania innej serii certyfikatów inwestycyjnych funduszu, w szczególności roszczeń dotyczących wypłaty minimalnego udziału, o którym mowa funduszu sekurytyzacyjnego może stanowić, że fundusz emituje serię certyfikatów inwestycyjnych podporządkowanych dających prawo do udziału w dochodach lub aktywach netto funduszu albo subfunduszu w przypadku ich likwidacji po zaspokojeniu roszczeń wynikających z wszystkich pozostałych serii certyfikatów inwestycyjnych funduszu albo subfunduszu. W przypadku, o którym mowa powyżej, statut określa minimalną wysokość udziału w dochodach lub aktywach netto funduszu albo subfunduszu w przypadku ich likwidacji przypadającego na poszczególne serie certyfikatów inwestycyjnych niebędących certyfikatami udział w dochodach lub aktywach netto funduszu albo subfunduszu w przypadku ich likwidacji przypadający na poszczególne serie certyfikatów inwestycyjnych niebędących certyfikatami podporządkowanymi nie może być niższy niż udział w tych dochodach lub aktywach netto przypadający na certyfikaty podporządkowane. 8. Zarządzanie funduszami sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszu sekurytyzacyjnego przez podmiot inny niż towarzystwo wymaga uzyskania przez ten podmiot zezwolenia Komisji. Zezwolenie na zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami oznacza także zezwolenie na zarządzanie pulą wierzytelności. Zezwolenie jest udzielane na wymieniony podmiot jest obowiązany prowadzić działalność w zakresie zarządzania sekurytyzowanymi wierzytelnościami z zachowaniem zasad uczciwego obrotu oraz w sposób należycie zabezpieczający interesy uczestników funduszu sekurytyzacyjny oraz podmiot, z którym towarzystwo zawarło umowę o zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami, mogą zbierać i przetwarzać dane osobowe dłużników sekurytyzowanych wierzytelności jedynie w celach związanych z zarządzaniem wierzytelnościami rachunkowe funduszu sekurytyzacyjnego, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzone pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienie z zobowiązań, zrzeczenie się praw lub pokwitowanie odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych. 9. Uwagi przypadku decyzji o inwestowaniu w skomplikowane instrumenty, jakimi są certyfikaty inwestycyjne sekurytyzacyjnego funduszu inwestycyjnego dla bezpieczeństwa inwestorów polecam konsultację z licencjonowanym, czyli podlegającym odpowiedzialności za udzielenie określonej rekomendacji lub opinii, doradcą inwestycyjnym lub prawnym. Inwestowanie w certyfikaty funduszy łączy się często z ponadprzeciętną stopą zwrotu, ale i ryzykiem inwestycyjnym, a nade wszystko jest związane z procesem sekurytyzacyjnym rozciągniętym w czasie na 2-3 lata. Proszę również pamiętać, że wszystkie fundusze inwestycyjne, w tym sekurytyzacyjne są objęte nadzorem przez Komisję Nadzoru Finansowego. Jan Mazurek Sekurytyzacja to nowatorskie źródło finansowania. Pozwala na pozyskanie kapitału w oparciu o wyodrębnione aktywa bez wzrostu ryzyka kredytowego. Jest to najszybciej rozwijający się segment wielu rynków kapitałowych, szczególnie amerykańskiego i zachodnioeuropejskiego. Sekurytyzacja może mieć zastosowanie w wielu sektorach gospodarki, w bankowości, ubezpieczeniach, usługach i handlu. Przedmiotem sekurytyzacji mogą być wierzytelności wynikające z kredytów hipotecznych, konsumpcyjnych, samochodowych, kart kredytowych, umów leasingowych, transakcji handlowych, faktur za usługi telekomunikacyjne czy należności z tytułu refundacji leków przez NFZ. Sekurytyzacji można poddać także przyszłe należności. Sekurytyzować można praktycznie każdą należność, czego przykładem jest przeprowadzenie takiej operacji dla opłat lotniskowych w Rzymie. Czy zawsze jest to wskazane, pokaże rachunek korzyści i kosztów. Sekurytyzacja to jedna z metod zarządzania aktywami. Do motywów sekurytyzacji należą: – stworzenie nowego, konkurencyjnego kosztowo źródła finansowania rozwoju przedsiębiorstwa; – transfer ryzyka kredytowego; – dywersyfikacja źródeł finansowania; – poprawa adekwatności kapitałowej; – uniknięcie windykacji sądowych wobec niesolidnych dłużników – ich skuteczność jest zazwyczaj niska, a prowadzenie wymaga znacznych nakładów finansowych i absorbuje wielu pracowników, w tym także zarząd firmy. Sekurytyzacja jest przydatna dla instytucji finansowych, które podlegają zaostrzonym wymogom kapitałowym, stosują wiele wskaźników świadczących o adekwatności kapitałowej. Stąd instytucje te są zobligowane do utrzymania ustalonej ustawowo struktury bilansu i wskaźników. Sekurytyzacja pozwala bankom uniknąć tworzenia dodatkowych rezerw, wynikających z ryzyka części aktywów bilansu. Jak to się robi? Inicjatorem transakcji (ang. originator) jest najczęściej pierwotny właściciel należności, dokonujący wyodrębnienia z aktywów jednej lub wielu pul jednorodnych wierzytelności, a następnie ich transferu do podmiotu trzeciego. Przeniesienie wierzytelności od inicjatora do innego podmiotu może nastąpić w drodze cesji lub subpartycypacji. Cesja, czyli transfer aktywów, jest umową, na której mocy inicjator będący cedentem przenosi w drodze przelewu na drugi podmiot (cesjonariusz) swoje wierzytelności (true sale). W tym przypadku następuje oddzielenie ryzyka inicjatora od ryzyka aktywów bazowych. Cesja nie wymaga zgody dłużnika. Dłużnik jest tyko powiadamiany o cesji, choć nie jest to regułą (cesja cicha). Subpartycypacja jest umową, w której inicjator zobowiązuje się do przekazania świadczeń z puli wierzytelności do drugiego podmiotu, który nabywa prawo do części lub całości pożytków z tytułu wierzytelności, ale inicjator pozostaje nadal właścicielem portfela aktywów. Ryzyko braku spłaty wierzytelności przechodzi na podmiot przejmujący. Inicjator nie może usunąć takich należności z aktywów, ponieważ subpartycypacja nie rodzi skutków sprzedaży. Taka transakcja nie dostarcza inicjatorowi środków pieniężnych, lecz służy wytransferowaniu ryzyka kredytowego oraz wypełnieniu wymogów prawnych w zakresie adekwatności kapitałowej, co jest przydatne zwłaszcza w przypadku kredytów bankowych. Ponadto nie powoduje to utraty zaufania do banku wśród klientów i nie narusza tajemnicy bankowej. Przeniesienie wierzytelności może nastąpić w drodze nowacji, która, zgodnie z polskim prawem, polega na umownej zmianie podstawy świadczenia. W tym przypadku jest wymagana zgoda dłużnika, który staje się stroną umowy. Metoda ta w naszym kraju nie jest popularna. Podmiotem, na którego rzecz następuje transfer wierzytelności oraz praw z nich wynikających, może być specjalnie w tym celu utworzona spółka celowa, inaczej – spółka specjalnego przeznaczenia (ang. Special Purpose Vehicle, SPV) lub fundusz sekurytyzacyjny utworzony na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych. Spółka celowa jest spółką kapitałową emitującą dłużne papiery wartościowe (podmiot emisyjny) w celu pozyskania środków na nabycie wierzytelności od inicjatora. Emisja może być zrealizowana również w ramach programu obejmującego wiele transz. Zabezpieczeniem takiej emisji są sekurytyzowane wierzytelności. W Polsce są to obligacje, emitowane na podstawie znowelizowanej w 2000 r. ustawy o obligacjach. W innych krajach występuje wiele papierów emitowanych w oparciu o aktywa (ang. Asset Backed Securities, ABS). W przypadku sekurytyzacyjnych funduszy inwestycyjnych funkcjonujących na polskim rynku źródłem pozyskania środków są emisje certyfikatów inwestycyjnych dokonywane na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o ofercie publicznej. Po zawarciu transakcji sekurytyzacyjnej problem egzekucji wierzytelności spoczywa na spółce specjalnego przeznaczenia lub na funduszu. Podmioty te mogą ściągać wierzytelności samodzielnie lub dokonać cesji albo sprzedać je wyspecjalizowanym firmom windykacyjnym. Wierzytelność, niczym papier wartościowy, może zmienić wielokrotnie właściciela czy też być przedmiotem zastawu lub transakcji kompensującej. W rezultacie każda taka wierzytelność zaczyna żyć swoim życiem. Sekurytyzacja istniejących należności pozwala na udrożnienie przepływów finansowych. Dzięki niej zostają uwolnione środki, które można zainwestować w działalność podstawową przedsiębiorstwa lub wykorzystać do spłaty zadłużenia. Sekurytyzacja daje przedsiębiorstwu szansę na złapanie oddechu i umożliwia prowadzenie działalności w węższym zakresie. Sprawia też, że nie pogarszają się stosunki z dostawcami i klientami i wiarygodność przedsiębiorstwa nie ulega obniżeniu. Pozwala to na przeprowadzenie niezbędnej restrukturyzacji, a także na uniknięcie bankructwa. Z udziałem funduszy inwestycyjnych Fundusze sekurytyzacyjne mogą tworzyć Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. Zgodę na utworzenie takiego funduszu wydaje Komisja Nadzoru Finansowego. Fundusz sekurytyzacyjny może być utworzony jako fundusz zamknięty, dokonujący emisji certyfikatów inwestycyjnych w celu zgromadzenia środków na nabycie wierzytelności lub praw do świadczeń z tytułu określonych wierzytelności. Certyfikaty inwestycyjne są udziałowymi papierami wartościowymi i mogą być notowane na rynku regulowanym, na przykład na Giełdzie Papierów Wartościowych. Istnieją dwie formy funduszy sekurytyzacyjnych: standaryzowany fundusz sekurytyzacyjny i niestandaryzowany fundusz sekurytyzacyjny. Podstawowym celem działalności tych funduszy jest lokowanie środków w określone pule wierzytelności, które zgodnie z ustawą o funduszach inwestycyjnych są wyodrębnionymi przez inicjatora sekurytyzacji zestawieniami jednolitych rodzajowo wierzytelności, przynoszących regularny dopływ kapitału. W przypadku kredytów bankowych są to raty kredytowo-odsetkowe. Szczegółowe kryteria, jakie muszą spełniać wierzytelności nabywane przez fundusz, są określone w statucie funduszu, z którym każdy inwestor powinien się dokładnie zapoznać, aby określić ryzyko inwestycyjne. Standaryzowany fundusz sekurytyzacyjny jest funduszem parasolowym z wydzielonymi subfunduszami, w których portfelach winno znajdować się co najmniej 75% jednej puli wierzytelności lub praw do wszystkich świadczeń otrzymywanych przez inicjatora sekurytyzacji z tytułu tej puli wierzytelności. Nabywcami certyfikatów funduszu standaryzowanego, a więc jego uczestnikami, mogą być osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, a także osoby fizyczne. Niestandaryzowany fundusz sekurytyzacyjny jest pojedynczym funduszem inwestycyjnym mogącym lokować w zdywersyfikowany portfel wierzytelności. Co najmniej 75% wartości aktywów funduszu winny stanowić wierzytelności, dłużne papiery wartościowe i prawa do świadczeń wynikające z wierzytelności. Prawo do nabywania certyfikatów niestandardowego funduszu sekurytyzacyjnego posiadają jedynie osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Statut funduszu może dopuszczać uczestnictwo w funduszu osób fizycznych, jednak cena emisyjna certyfikatu nie może być niższa niż równowartość 40 tys. euro. Każdy z powyższych funduszy może inwestować wolne środki w różne aktywa finansowe, takie jak: dłużne papiery wartościowe, jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, depozyty bankowe, instrumenty rynku pieniężnego oraz instrumenty pochodne. Przy czym celem takich inwestycji może być jedynie ograniczenie ryzyka inwestycyjnego. Jak podaje Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami, na koniec października 2006 r. na naszym rynku funkcjonowało siedem funduszy sekurytyzacyjnych zarządzających aktywami o wartości 453 mln zł. „Należące do BPH TFI niestandaryzowane fundusze sekurytyzacyjne PROKURA oraz BISON są funduszami zamkniętymi, które zostały utworzone dla konkretnych podmiotów, co oznacza, że są niedostępne dla innych inwestorów” – mówi Tomasz Mozer, członek zarządu BPH TFI. Nowy fundusz sekurytyzacyjny na polskim rynku został utworzony przez TFI SKARBIEC SA Posiada on nowatorską konstrukcję funduszu podstawowego z funduszami powiązanymi (Master/Feeder). Oznacza to, iż funduszem sekurytyzacyjnym, który będzie nabywał wierzytelności, będzie EGB Podstawowy Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty. Inwestorom zostaną zaoferowane certyfikaty inwestycyjne funduszy powiązanych: EGB-SKARBIEC Powiązany Fundusz Inwestycyjny Zamknięty oraz EGB-SKARBIEC Bis Powiązany Fundusz Inwestycyjny Zamknięty. Fundusze powiązane będą inwestować całość swoich aktywów w certyfikaty inwestycyjne funduszu sekurytyzacyjnego. Fundusz Skarbca planuje wyemitować certyfikaty inwestycyjne o wartości 300 mln zł, co pozwoli przeznaczyć te środki na transakcje kupna wierzytelności nieregularnych od banków, firm telekomunikacyjnych oraz ubezpieczeniowych. Obsługa tych wierzytelności będzie powierzona EGB Investments w Bydgoszczy. Uprzywilejowana pozycja funduszy sekurytyzacyjnych polega na ich zwolnieniu podatkowym w przypadku obrotu wierzytelnościami. W sektorze bankowym Sekurytyzacja wierzytelności bankowych jest możliwa na podstawie znowelizowanego Prawa bankowego. Obecnie polski rynek sekurytyzacji aktywów bankowych znajduje się w początkowej fazie rozwoju. Jednak rosnące zainteresowanie i pierwsze pomyślnie przeprowadzone transakcje pozwalają patrzeć optymistycznie w przyszłość. W przypadku banków korzyści są bezsporne, gdyż mogą one osiągnąć jednocześnie dwa ważne cele. Pierwszy to pozyskiwanie finansowania po cenie konkurencyjnej w stosunku do innych źródeł, drugi to poprawa współczynników adekwatności kapitałowej bez angażowania kapitału przez akcjonariuszy. Pewne problemy powstają w związku z kwestią tajemnicy bankowej i ochrony danych osobowych. Niemniej jednak banki mogą przekazywać dane osobowe do funduszy sekurytyzacyjnych, bo fundusze są zobowiązane do przetwarzania ich zgodnie z przepisami ustawy o ochronie danych osobowych. Każdy fundusz inwestycyjny posiada zarejestrowany zbiór danych osobowych w Generalnym Inspektoracie Ochrony Danych Osobowych oraz jest zobowiązany do ich zabezpieczenia na warunkach określonych w ustawie. Z kolei przekazywanie danych osobowych do spółki kapitałowej jest możliwe na podstawie umowy, o której mówi art. 31 ustawy o ochronie danych osobowych. Swoistą formą sekurytyzacji bankowej jest sprzedaż wierzytelności wynikających z kredytów w sytuacji nieregularnej. Tu oczywiście głównym celem nie jest pozyskanie finansowania, ale uwolnienie banku od złych aktywów. Sekurytyzacja wierzytelności bankowych może być prowadzona na podstawie prawa bankowego, które mówi, że bank może zawrzeć z towarzystwem funduszy inwestycyjnych zarządzającym funduszem sekurytyzacyjnym lub z funduszem reprezentowanym przez to towarzystwo umowę sprzedaży, cesji wierzytelności lub umowę o subpartycypację. Inicjatorem całego procesu jest bank, któremu zależy na szybkim spieniężeniu niepłynnych aktywów. Nabywcą oferowanych przez inicjatora aktywów jest sekurytyzacyjny funduszy inwestycyjny, który ma za zadanie przeprowadzić na ich podstawie emisję certyfikatów inwestycyjnych. Wyemitowane przez fundusz papiery wartościowe nabywają inwestorzy, stający się w ten sposób uczestnikami funduszu. Same towarzystwa natomiast zarabiają dzięki opłatom i prowizjom pobieranym za wykonane czynności w zakresie zarządzania utworzonymi funduszami. W przypadku przelewu wierzytelności na spółkę kapitałową SPV, Prawo bankowe nie zezwala na przeniesienie ich poprzez umowę subpartycypacji. Jednocześnie wymagane jest, aby podmiot emisyjny nie był kapitałowo lub organizacyjnie powiązany z bankiem dokonującym zbywania wierzytelności. Istotnym czynnikiem umożliwiającym przeprowadzanie emisji przez spółki kapitałowe SPV były zmiany w ustawie o obligacjach, która dopuszcza obecnie emisje obligacji niezabezpieczonych przez te podmioty. Podstawowe umowy występujące w procesie sekurytyzacji bankowej to: umowa programu sekurytyzacji wierzytelności, umowa podporządkowania, umowa emisji obligacji. Umowa programu sekurytyzacji wierzytelności określa warunki związane z umowami przelewu wierzytelności. Podstawowe postanowienia obejmują rodzaj i jakość wierzytelności, maksymalny czas przeterminowania, dopuszczalną wartość zadłużenia pojedynczego dłużnika, udział wierzytelności niewymagalnych. Umowa podporządkowania ustala, że zobowiązanie wobec inicjatora może być spłacane jedynie za zgodą banku. W tym przypadku inicjator występuje jako podporządkowany wierzyciel, natomiast spółka SPV jako podporządkowany dłużnik. Umowa emisji obligacji określa maksymalną wartość emisji lub programu emisji oraz sposób jej przeprowadzenia (rodzaj obligacji i emisji, liczbę osób, do których jest skierowana emisja, procedury emisyjne). Zabezpieczeniem transakcji może być wspierająca linia kredytowa lub gwarancja nabycia obligacji. Obserwując sytuację w polskim sektorze bankowości, na razie nie widać wielu czynników, które mogłyby prowadzić do dużego zainteresowania procesem sekurytyzacji aktywów. Banki działające w Polsce są dziś dobrze dokapitalizowane, co zapewnia im adekwatność kapitałową. Niejednokrotnie mamy do czynienia z nadpłynnością w tym sektorze. W najbliższych latach zapewne utrzymają korzystną strukturę bilansu oraz wysokie współczynniki wypłacalności. Stąd wydaje się wątpliwe, aby podmioty te zaczęły pozbywać się zdrowych portfeli kredytowych, dających im regularny dopływ gotówki. Dotyczy to szczególnie dużych banków z większościowym kapitałem zagranicznym. W bankach, które mają strukturę refinansowania w mniejszym stopniu uzależnioną od depozytów ludności, może wcześniej ujawnić się potrzeba sekurytyzacji. Jednak obecna sytuacja podaży pieniądza na rynkach krajowym i zagranicznym stwarza ogromne możliwości pozyskania go poprzez emisje euroobligacji lub zaciąganie tanich pożyczek we frankach szwajcarskich. Niejednokrotnie instrumenty te mogą okazać się tańszym źródłem finansowania niż pozyskanie go w drodze transakcji sekurytyzacyjnych. Ponadto wejście w życie w 2007 r. nowej umowy kapitałowej przyczyni się do uwolnienia kapitału obecnie zaangażowanego w działalność kredytową. Stąd nie należy spodziewać się w najbliższym czasie, aby duże banki chętnie korzystały z sekurytyzacji, chyba że zostaną stworzone do tego korzystne rozwiązania prawne, szczególnie w zakresie podatkowym. W drugim kwartale 2006 r. została przeprowadzona sekurytyzacja aktywów Dominet Banku. Przedmiotem sekurytyzacji były należności z tytułu kredytów samochodowych, w których ten bank się specjalizuje. Celem tego zabiegu była optymalizacja bilansu oraz poprawa wskaźników. Organizatorem był Merrill Lynch, natomiast doradcą prawnym – kancelaria prawna Lovells, która posiada bogate doświadczenie w tego typu transakcjach, realizowanych w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Francji i Włoszech. Problemy podatkowe Prowadzenie procesu sekurytyzacji w polskich realiach wiąże się jednak z koniecznością rozwiązania wielu kwestii dotyczącuch prawa podatkowego. Ze względu na inowacyjność i duży poziom skomplikowania transakcji sekurytyzacyjnych prawidłowa interpretacja prawa może stwarzać urzędnikom skarbowym, a nawet ministerialnym, poważne problemy. Dotyczy to zwłaszcza kwestii związanych z podatkiem od czynności cywilnoprawnych, VAT, jak też rozliczaniem ewentualnych strat poniesionych przez nabywcę portfela wierzytelności. Według mec. Andrzeja Dębca, partnera kancelarii prawnej Lovells H. Seisler sp. k., obecne przepisy podatkowe w naszym kraju blokują rozwój sekurytyzacji. Dotyczy to w szczególności transakcji realizowanych przy wykorzystaniu spółek specjalnego przeznaczenia oraz sekurytyzacji subpartycypacyjnej, gdyż istnieje niepewność co do jej skutków podatkowych. W przypadku wykorzystania struktury spółki specjalnego przeznaczenia jako nabywcy wierzytelności, strata zrealizowana przez bank na ich sprzedaży nie może być rozliczona podatkowo. Strata ze zbycia wierzytelności z tytułu kredytów bądź pożyczek udzielanych towarzystwu funduszy inwestycyjnych lub funduszowi sekurytyzacyjnemu stanowi natomiast koszt uzyskania przychodów. Tego typu rozróżnienie nie jest niczym uzasadnione. W przypadku sekurytyzacji subpartycypacyjnej podstawowy problem stanowi asymetria w możliwości rozliczania przychodów i kosztów transakcji. Może się bowiem okazać, że inicjator osiąga na początku wysokie przychody, a nie może rozliczyć kosztów, gdyż koszty związane z przeniesieniem wierzytelności, ze względu na specyfikę tego rodzaju sekurytyzacji, będzie rozliczał w czasie. Kolejny problem wynika z braku jednolitości interpretacji organów podatkowych w zakresie opodatkowania sekurytyzacji podatkami pośrednimi – podatkiem VAT i podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Istnieją sprzeczne opinie organów podatkowych co do opodatkowania sprzedaży wierzytelności 1-proc. podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Obecnie obowiązek podatkowy nie dotyczy w takim samym stopniu wszystkich podmiotów. Na przykład instytucje finansowe są z tego podatku zwolnione, bo organy podatkowe uważają, że sprzedaż wierzytelności powinna być traktowana jako usługa finansowa i w konsekwencji podlegać opodatkowaniu VAT. W przypadku innych podmiotów tran-sakcja sekurytyzacyjna porównywana jest do faktoringu, co prowadzi w konsekwencji do jej opodatkowania podatkiem VAT według stawki 22%. Mimo podjęcia próby uregulowania w przepisach podatkowych kwestii związanych z rozliczaniem transakcji sekurytyzacyjnych, należy uznać, że próba ta nie do końca się udała. Przelew wierzytelności banku na towarzystwo funduszy inwestycyjnych lub fundusz sekurytyzacyjny wymaga uzyskania pisemnej zgody dłużnika banku oraz gwaranta lub poręczyciela. W takim przypadku wymagane jest poddanie się egzekucji na rzecz funduszu lub towarzystwa funduszy inwestycyjnych nabywającego wierzytelność. Nie dotyczy to umów kredytowych zawartych przed r., tj. sprzed nowelizacji Prawa bankowego. Wymóg uzyskania takiej zgody w praktyce może znacznie utrudnić i zwiększyć koszty procesu sekurytyzacji. Stąd optymalnym rozwiązaniem dla banku jest zamieszczanie odpowiedniej klauzuli na etapie zawierania umowy kredytowej. Jak mówi Piotr Zawiślak, radca prawny w kancelarii Lovells H. Seisler sp. k., prawo bankowe wymaga uzyskania zgody dłużnika wyłącznie w przypadku przelewu wierzytelności banku do funduszu sekurytyzacyjnego. Taka zgoda nie jest wymagana w przypadku przeniesienia wierzytelności na rzecz spółki kapitałowej. Art. 92c został wprowadzony do Prawa bankowego ustawą o funduszach inwestycyjnych, a konieczność uzyskania zgody na przelew wiązała się z tym, że na etapie prac nad ustawą lansowana była koncepcja, że fundusze sekurytyzacyjne będą mogły działać na podstawie tytułów egzekucyjnych, podobnych do bankowych tytułów egzekucyjnych. Ostatecznie koncepcja ta nie zyskała aprobaty sejmu, jednak zapomniano o zmianie tego przepisu. Konieczność uzyskiwania zgody na przelew do funduszu nie ma więc obecnie żadnego uzasadnienia, ale, niestety, przepis jest jasny. Natomiast nigdy nie było pomysłu, aby wyposażyć SPV w tytuł egzekucyjny i nie powinniśmy rozciągać tego przepisu poza fundusze sekurytyzacyjne – uważa mec. Zawiślak. Na początku drogi Poruszone w artykule zagadnienia związane z sekurytyzacją wymagają rozwiązania wielu problemów prawnych. Obecne prawo w tym zakresie jest w wielu kwestiach niespójne, co jest przyczyną wątpliwości, szczególnie w sprawach podatkowych, i w efekcie może utrudniać, lub wręcz hamować podejmowanie decyzji dotyczących sekurytyzacji przez podmioty posiadające na aktywach niepewne należności. Należy liczyć, że rozwój rynku finansowego oraz coraz większa jego otwartość na świat przyczynią się do wykorzystania sekurytyzacji dla uzdrawiania finansów polskich przedsiębiorstw. Wymaga to jednak zmian wielu ustaw, którymi winien zająć się nasz parlament, co jednak nie nastąpi, jeżeli nie będzie odpowiedniej inicjatywy ze strony zainteresowanych podmiotów. Tekst powstał w dniu 21 lutego 2007 r. Potrzebujesz porady prawnej? Kancelaria Prawna Skarbiec oferuje swoje usługi w zakresie porad prawnych dla konsumentów i przedsiębiorców. Kontakt: sekretariat@ 30 grudnia 2021 Bank pozwał kredytobiorcę a potem sprzedał wierzytelność do funduszu. Przegrał prawomocnie. Koniec roku z przytupem – prawomocna wygrana, bank zostaje bez kapitału! Sąd Apelacyjny w Warszawie (SSA Bogdan Świerczakowski) wyrokiem zapadłym w sprawie V ACa 30/21 oddalił apelację występującego w charakterze powoda Santander Bank Polska od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie (C 1542/18) o którym informowaliśmy tutaj: Omawiana sprawa najlepiej obrazuje drogę jaką spory frankowe przeszły w ostatnich latach. Początkowo Sąd wydał bowiem na rzecz banku nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym na kwotę przeszło 325 000 zł (po 10 latach spłat i oddaniu 190 000 zł z 260 000 zł kwoty kredytu). Następnie po wniesieniu zarzutów do nakazu zapłaty wraz z opłatą sądową w wysokości zł, Sąd wezwał do uzupełnienia braków formalnych pisma poprzez uzupełnienie opłaty stosunkowej oszacowanej na kwotę ponad 11 tysięcy złotych (3/4 opłaty od wyliczonej stosunkowo opłaty od pozwu) pomimo treści art. 13 a określającego granicę kosztów sądowych ponoszonych przez konsumenta w sporze z bankiem. Ostatecznie dzięki wystąpieniu z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych udało się doprowadzić do przyjęcia i rozpoznania przez Sąd przedmiotowych zarzutów. Ostatecznie zaś Sąd I instancji zaaprobował podnoszoną argumentację o nieważnym charakterze spornej umowy, oddalając w całości powództwo banku. Bank w trakcie trwania procesu sprzedał wierzytelność do funduszu ale pozostał stroną procesu. Następnie bank próbował zmienić podstawę wywodzonych roszczeń aby odzyskać przynajmniej kwotę brakującego kapitału tj. zamiast dochodzić z umowy chciał dochodzić z bezpodstawnego wzbogacenia ale takiej zmiany formalnie nie złożył. Sąd Apelacyjny w Warszawie w dniu 29 grudnia 2021 r. oddalił apelację powodowego banku, obciążając go również kosztami postępowania za obie instancje. Sąd II instancji nie tylko przychylił się do prawnej oceny dokonanej przez Sąd I instancji, ale podkreślił także brak możliwości rozpoznania powództwa wniesionego w trybie nakazowym na innej podstawie tj. nie z umowy lecz z bezpodstawnego wzbogacenia. Bank próbował w toku II instancji kolejny raz ustnie na rozprawie zmieniać powództwo cofając je w znacznej części i domagając się już „tylko” 100 tys. zł (co zostało też sformułowane jako propozycja ugodowa, którą zarekomendowaliśmy klientowi jako niekorzystną) jak to określił tytułem różnicy w kapitale spłaconym i otrzymanym oraz bliżej nieokreślonego odszkodowania za korzystanie z kapitału. Abstrahując od niedopuszczalności takiej zmiany w II instancji i w takiej formie ustnej, to bank nie udowodnił swojego roszczenia także i na tej podstawie. Sąd Odwoławczy wskazał również, że niezależnie od powyższego na skutek sprzedaży wierzytelności do funduszu bank nie wykazał w jakim zakresie pozostaje zubożony względem kredytobiorców. Najprawdopodobniej kredytobiorca nie będzie musiał więc zwrócić na rzecz banku nawet równowartości otrzymanego kapitału. W trakcie trwania sporu bank zbył bowiem wierzytelność na rzecz Funduszu Sekurytyzacyjnego, a temu nie przysługują względem kredytobiorcy roszczenia z bezpodstawnego wzbogacenia. Z drugiej strony ewentualna wierzytelność banku została zaspokojona przez Fundusz… Ponadto od chwili zakwestionowania przez konsumenta umowy minęły już trzy lata, co dodatkowo daje realną szansę stwierdzenia przedawnienia ewentualnych roszczeń. W tej sprawie strategia na obronę przed roszczeniem banku, sformułowanie przez bank powództwa nakazowego, a następnie sprzedaż wierzytelności do funduszu i przedawnienie się roszczeń banku z bezpodstawnego wzbogacenia jak też niemożność wykazania zubożenia o stronie funduszu czy banku… okazały się strzałem w dziesiątkę. Sprawę prowadziła Barbara Garlacz wraz z adw. Jakubem Sobczykiem z Kancelarii GARLACZ, którzy razem na rozprawie końcowej w SO wywalczyli (po nerwowej przerwie, gdyż sąd się wahał czy udzielić bankowi terminu na modyfikację roszczenia o bezpodstawne wzbogacenie) natychmiastowe zamknięcie rozprawy bez słuchania pozwanej i którzy w SA ostatecznie sprawę wygrali. powrót

sprzedaż wierzytelności przez bank do funduszu sekurytyzacyjnego